EXTECH 382260 Power Supply: A Simple Repair
 |
| EXTECH 382260 |
Bana bir amatör telsizci ağabeyimizin hediyesi olan bu anahtarlamalı (switch-mode) 80 Watt'lık güç kaynağını 2020'den bu yana kullanıyorum. Boyutları küçük, kullanıcı arayüzü basit, tek çıkışlı bir laboratuvar doğru akım güç kaynağı. Kullanmak isterseniz uzaktan algılama özelliği var, yüke gereken bağlantıları yaparsanız gerilim düşümünü kendisi kapatıyor. Ayrıca hem gerilim hem de akım aşağıdaki üç aralıkta ayarlanabiliyor ve sınırlanabiliyor:
0,1 - 16 Volt arasında 0,1 - 5 Amper
0,1 - 27 Volt arasında 0,1 - 3 Amper
0,1 - 36 Volt arasında 0,1 - 2,2 Amper
"Üç aralık olmasına ne gerek vardı?" derseniz, buradaki fayda sanki üç ayrı güç kaynağı varmış gibi farklı gerilim-akım ayar noktaları arasında tek bir düğmeyle hızlı geçiş yapabilmek. Kısa devre korumasının olması bir yana (benim için şimdilik bir önemi olmasa da) bu güç kaynağı bir de "çoklanabiliyor" yani arka tarafındaki konnektörle paralel olarak kendi ikizine bağlanabiliyor ve onu "yönetiyor". "Yöneten" güç kaynağında hangi gerilim-akım değerlerini ayarlarsanız, "takipçi" güç kaynağı da aynı gerilim ve akımı veriyor. Böylece elde ettiğiniz gücü katlayabiliyorsunuz. Bu konuyla ilgili bence açık olmayan bir nokta var. Kullanıcı el kitabı "iki veya daha fazla güç kaynağının" bu şekilde bağlanabileceğini belirtmiş ama bir üst sınır var mı merak ediyorum.
Bu yazının konusu, "tamir" demeye dilim varmasa da, bu güç kaynağında geçekleştirdiğim bir tamirat. Bu güç kaynağını kullanırken genelde akım sınırını değiştirmeye gerek duymuyorum. Ancak bir süre önce bir devreye güç vermeden önce akımı 100 mA düzeyinde sınırlamak istedim ve şaşırarak gördüm ki, ilgili enkoderi ne kadar çevirirsem çevireyim, sınır değeri değiştiremiyorum. Bir kaç dakika ayar yapmaya çalışıp sorunun nedenini anlamaya çalışırken fark ettim ki, enkoderden normalde gelmesi gereken "tık-tık-tık" temas sesleri gelmiyor. Gerilimi ayarlayan enkoderde ise böyle bir sorun yok. Güç kaynağını açıp elimdeki rastgele bir enkoderi geçici olarak kontrol plaketini lehimleyip tekrar denedim ve çalıştığını gördüm.
 |
| İşlevini yitiren akım ayar enkoderi üstteki |
 |
| Panelin yakından görünüşü |
"Tezimi" kanıtladıktan sonra, enkoderin boyutlarını ölçüp uygun şaft uzunluğunda yeni bir enkoderi Internet'ten ısmarladım (EC12/RE12 tip, 5 bacaklı, 24 konumlu). Düğmesiz tipten bulamadığım için düğmeli bir tane istemiştim. Elime geçince, düğmeye giden bacakları dipten kestim. Plaketle enkoder gövdesi arasında kazara platik olmayan bir noktadan iletim olmaması için plakette parçanın oturacağı yere Kapton bant da yapıştırmayı unutmadım. Bu şekilde güç kaynağı olması gerektiği gibi işlev görür hale geldi. Gördüğünüz gibi pek de ciddi bir tamirat olmadı. Kısa bir sök-tak / lehim işi diyelim. İlginç bulduğum şey ciddi bir satış fiyatı olan bir cihazda neden en ucuz enkoderin kullanıldığı ama bu konu zaten artık yaşamımızdaki her alanda, her üründe konuşulabilecek bir konu. Neyse, en azından güzel bir güç kaynağı sakat kalmamış oldu.
 |
| Yeni enkoderle tekrar akımı ayarlamak mümkün oldu |
 |
| Güç kaynağının iç yapısı (sol yandan) |