19 Ocak 2018

HF BANTLARI İÇİN MİKROİŞLEMCİ DENETİMLİ DDS VFO (JA2NKD)

 A MICROPROCESSOR CONTROLLED DDS VFO FOR HF BANDS by JA2NKD




Geçtiğimiz yaz 20 m bandı için CW, aktif filtre gibi bir-iki özellik daha ekleyerek bir EFE yaptım. O arada aklıma çok bantlı bir QRP yapmak fikri takıldı. Nasıl bir VFO olabilir diye bakınırken TA2GC Engin Bey'in bilgilendirmesiyle JA2NKD Matsuuru Ryuu'nun sayfasını fark ettim. Sayfaya bir bakmanızı öneririm, gerçekten güzel ve işe yarar devreler var. Bir sayfa çeviricisi ile de açıklamaları iyi-kötü anlamak mümkün. Dahası bir soru sorarsanız Bay Ryuu elinden geldiğince yardımcı olmaya çalışıyor.


Bu sayfadaki DDS VFO'lar arasında, önce Arduino Nano ve AD9850 modülü ile yaptığı bir taneyi beğendim. Ancak sonra gördüm ki, daha fazla giriş-çıkış portu olan bir Arduino Mega ile 4x4 klavyesi olan bir VFO yapmak mümkün. Elle doğrudan frekansı girmek ve kullanılan mod, adım ve diğer parametreleri klavye ile kontrol etmek fikri daha çok hoşuma gitti. Bu nedenle ben de Bay Ryuu'nun "versiyon 4" diye adlandırdığı devreyi yapmaya karar verdim. Bir de bunun ekranı biraz daha büyük (2,2 inch). 

 

Devrenin tarifini şu sayfada göreceksiniz: https://ja2nkd.blogspot.com.tr/2016/11/arduino-dds-controller-with-tft-lcdver4.html

 

İşin gerçeği burada birkaç lehim dışında neredeyse el emeği söz konusu bile değil. Parçaları doğru şekilde birleştirmek yetiyor. Biraz uğraştıran konu, ekran, enkoder ve AD9850 için doğru kütüphaneleri bulup bilgisayarınıza yüklemek. Aynı aygıt için birçok kişi kütüphane geliştirebiliyor ve adları da birbirine benzeyebiliyor. Bu nedenle birkaç defa kütüphane silip başka bir tanesini yükleyerek deneme yapmanız gerekebiliyor. Ya da aynı kütüphanenin en yeni değil, bir eski sürümü işe yarayabiliyor (yüklediğiniz yazılımın yani "sketch"in tarihine dikkat!).

 

Modüllerin nasıl birleştirilmesi gerektiğini gösteren görseli fotoğraflarla birlikte paylaşıyorum. Gerekli yazılımlar ise JA2NKD'nin "indirmeler" sayfasında mevcut. "NKDVFO22V4.0" başlığı altında bunları göreceksiniz: https://sites.google.com/site/ja2nkd/download


 

Bağlantı Şeması


Burada dikkat edilecek 3 nokta var:

- Arduino Mega 2560 modülü ile kullanmak için ayrı bir enkoder kütüphanesi var, bunu mutlaka indirin.

- Önce "Band data writing to EEPROM" yazan sketch'i yükleyip Arduino'yu kapatıp tekrar açın, ondan sonra VFO sketch'ini yükleyin.

- Ekran 3.3 V ile çalışıyor, Arduino ise 5V ile. Bu nedenle araya bir "seviye kaydırıcı" (level shifter) modülü koymak gerek (ekte fotoğrafını göreceksiniz). Bunlar Türkiye'de de, yurtdışında da gayet ucuza bulunuyor. Kendiniz de yapmanız mümkün ama değmez derim (1-2 USD).

 

Türkiye'de makul bir fiyata alamayacağınız tek şey, 2.2 inçlik ekran. Onu da biraz 

Bu VFO kanımca oldukça iş görür bir VFO. Bant, mod, frekans gibi parametrelerin 

gösteren skalaları var, RIT ayarlanabiliyor, adım ayarlanabiliyor. Ama en önemlisi, 

aracılığıyla filtre katına komuta edebiliyorsunuz. Başka bir deyişle bant-geçiren ve alçak 

otomatik olarak değişiyor!

 

UYARI: JA2NKD, 74HC238'lere yapılacak bağlantıyı Versiyon 4'ün görselinde göstermemiş. Yalnız "Band Data Output", "Mode Data Output" diye gerekli H/L (gerilim var-yok) matrisini koymuş. Versiyon 3'ünkine bakarsanız, bağlantının yapılışını göreceksiniz: "NKDVFO18V3.1" başlığı altındaki JPG formatındaki görsel...

 





Benim niyetim, bu VFO'yu bir Klopik ile kullanmak. Filtre katlarını da Klopik'i satan Ruslar'dan almak mümkün ama TA3ALS Ali Şahin Bey'in 

gösterdiği şekilde kendim yapmayı planlıyorum. Rusların kitin içinde gönderdiği röleleri sonradan temin etmek zor olabilir,  Türkiye'de bulunabilen

bir röle kullanmak daha iyi olacak. Tabii bütün bunlardan sonra 50-100 W verecek bir MOSFET amfi de eklenirse, SSB/CW çalışılacak, 6-9 bant

güzel bir cihaz elde edilmiş olur.

 

Bu işin daha bir 12-16 ayı var (benim açımdan) ama acelem yok. Daha "Jumbo EFE"yi kutulayamadım bile. Si570 sinyal jeneratörü de kenardan bakıyor :)  Ancak önce VFO'yu birleştirmek ve denemek istedim. O çalıştığına göre, gerisi halledilir diye düşünüyorum.

 

Maliyet tablosu şu biçimde:

Arduino Mega2560…….. 12 dolar

TFT ekran……………………….9 dolar

Keypad…………………………..4 dolar

Enkoder………………………….1 dolar

TTL level converter………..1 dolar

AD9850 modül…………….11 dolar

Buton vb………………………..1 dolar

74HC238'ler.......…………..4 dolar

 

TOPLAM………….…….42 dolar (en fazla)

 

Video için: https://youtu.be/NKGoEkJrpwc            

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder